Doradztwo zawodowe
Program realizacji doradztwa zawodowego w klasach 7-8
na rok szkolny 2024/2025 w Szkole Podstawowej nr 27
im. W. Szymborskiej we Wrocławiu
Opracowany Program zajęć doradztwa zawodowego jest spójny z obowiązującym w szkole Wewnątrzszkolnym Systemem Doradztwa Zawodowego. Opracowany program jest odpowiedzią na narzucony ministerialnie obowiązek zapoznania uczniów kończących naukę w szkole podstawowej ze specyfiką oraz możliwościami rynku edukacyjnego w Polsce oraz rynku pracy.Zakłada, że wybór zawodu jest procesem długofalowym i wynikającym z predyspozycji, indywidualnych doświadczeń oraz decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia człowieka. Na wybór kierunku zawodowego ma wpływ wiele czynników: wyznawane wartości, wiedza o sobie samym, wiedza na temat różnorodnych zawodów, ścieżek edukacyjnych oraz potrzeby i sytuacja na rynku pracy.
Współczesny rynek pracy jest bardzo dynamiczny, dlatego też już od szkoły podstawowej należy wprowadzać uczniów w tematykę dotyczącą zawodów, kwalifikacji i kompetencji w kontekście potrzeb współczesnego świata i dynamicznych zmian w nim zachodzących. Bardzo istotne jest planowe i systematyczne realizowanie działań z zakresu doradztwa zawodowego, aby kiedy przyjdzie odpowiedni moment uczniowie wybrali własną drogę zawodową świadomie, czerpiąc
z wcześniejszej wiedzy i doświadczeń.
Program zajęć z doradztwa zawodowego jest realizowany w wymiarze 10 godzin dla danej klasy
7 oraz 10 godzin dla danej klasy 8 przez nauczyciela z uprawnieniami doradcy zawodowego
I- stopnia – p. Justynę Haładaj
Podstawa prawna:
• Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty
• Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 czerwca 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach
i placówkach oświatowych
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego
Cele programu:
Celem doradztwa zawodowego w klasie 7 i 8 szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania ścieżki swojej kariery. Wsparcie doradcy zawodowego ma przyczynić się do bardziej świadomego podejmowania decyzji dotyczących wyboru kierunku dalszej drogi edukacyjnej, a w kolejnym etapie także zawodowej uczniów uwzględniając znajomość ich własnych zasobów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.
Cele ogólne programu:
• poznawanie samego siebie i własnych zasobów
• analiza informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy
• poszerzanie własnych: wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
• kształtowanie gotowości do wejścia na rynek pracy
• rozwijanie umiejętności uczenia się przez całe życie
• przygotowanie uczniów do radzenia sobie z ciągłymi zmianami we współczesnym świecie, w tym na rynku pracy.
W programie uwzględniono trzy moduły tematyczne służące realizacji celów szczegółowych
z zakresu doradztwa zawodowego w klasach 7 i 8 szkoły podstawowej:
1) Poznawanie siebie i własnych zasobów
2) Świat zawodów i rynek pracy
4) Planowanie kariery edukacyjno-zawodowej
Cele szczegółowe:
W module POZNANIE SIEBIE uczeń:
• rozpoznaje swoje zasoby (zainteresowania, umiejętności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe)
• charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy
• określa aspiracje i potrzeby związane z własnym rozwojem i możliwe sposoby ich realizacji.
W module ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY uczeń:
• wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody
• wskazuje drogi zdobycia wybranych zawodów
• uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka
• konfrontuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy oraz oczekiwaniami pracodawców.
W module PLANOWANIE KARIERY EDUKACYJNO-ZAWODOWEJ uczeń:
• charakteryzuje strukturę systemu edukacji
• analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia
• określa znaczenie uczenia się przez całe życie
• określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów
• planuje ścieżkę kariery, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów
• identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery.
Proponowane metody i formy realizacji działań:
• współpraca z instytucjami: urząd pracy, zakłady pracy, ochotnicze hufce pracy, uczelnie wyższe
• wycieczki zawodoznawcze do szkół – korzystanie z oferty „Dni otwarte szkoły”
• angażowanie młodzieży do umiejętnego spędzania czasu wolnego (koła zainteresowań, zajęcia sportowe, artystyczne)
• organizowanie spotkań dla uczniów z przedstawicielami szkół
• spotkania z przedstawicielem Powiatowego Urzędu Pracy
• wykorzystywanie ankiet, kwestionariuszy podczas zajęć klasowych
• zachęcanie uczniów do aktywnego udziału w działaniach uczniowskiego wolontariatu
• współpraca z nauczycielami i rodzicami mająca na celu zapewnienie ciągłości działań
w zakresie doradztwa.
Przewidywane efekty kształcenia:
W zakresie wiedzy uczeń:
• identyfikuje swoje możliwości psychofizyczne i predyspozycje zawodowe;
• wyjaśnia zależności pomiędzy własnymi zainteresowaniami, a wyborem zawodu;
• posługuje się pojęciami związanymi z tematyką rynku pracy, kwalifikacji zawodowych
• potrafi określić umiejętności niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych.
W zakresie umiejętności uczeń:
• rozwija własne pasje i zainteresowania;
• wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu doradztwa zawodowego, aby trafnie określić swoje predyspozycje, zdolności, umiejętności;
• samodzielnie lub z pomocą doradcy planuje dalszą ścieżkę rozwoju edukacyjno-zawodowego.
W zakresie kompetencji społecznych uczeń:
• skutecznie współpracuje z kolegami w zespole;
• przyjmuje twórczą i refleksyjną postawę wobec przekonań oraz sposobu postępowania innych ludzi;
• rozwiązuje konflikty powstające podczas pracy zespołowej.
TEMATY ZAJĘĆ W KLASACH 7 i 8
Moduły
Temat zajęć
Czas przeznaczony na realizację
Poznanie siebie
1. W czym może pomóc mi doradca zawodowy? Zmapuj swoje preferencje
Uczeń:
• formułuje oczekiwania wobec zajęć i poszerza wiedzę na temat wsparcia, jakie może uzyskać od doradcy zawodowego
• rozpoznaje własne preferencje dotyczące szkoły, spędzania czasu wolnego i stylów działania
45 min.
2. Co lubię? Jakie mam umiejętności?
Uczeń dokonuje autorefleksji nad własnymi zainteresowaniami, mocnymi stronami oraz pracą marzeń
45 min.
3. Moja marka osobista
Uczeń charakteryzuje, czym jest marka osobista i wskazuje, jak chciałby być postrzegany przez innych
45 min.
Świat
zawodów
i rynek
pracy
4. Czy to, czego się uczę, przyda mi się
w przyszłości?
Uczeń wskazuje, w jaki sposób wiedza i umiejętności zdobywane w szkole mogą przydać się na rynku pracy
45 min.
5. Jak może wyglądać praca w przyszłości?/ Czy roboty zabiorą nam pracę?
Uczeń:
• wyciąga wnioski, jak może wyglądać rynek pracy
w przyszłości i jakie zawody mogą się na nim pojawić
• wskazuje, jakim zawodom grozi zniknięcie
z powodu automatyzacji
45 min.
6. Zgadnij jaki to zawód?
Uczeń w formie zabawy poznaje nowe zawody oraz utrwala wiedzę o tych już poznanych
45 min.
Planowanie kariery edukacyjno-zawodowej
7. Jakie jest Twoje zdanie nt edukacji i rynku pracy?
Uczeń formułuje opinie na tematy dotyczące edukacji oraz rynku pracy i je uzasadnia
45 min.
8. Liceum, technikum, czy szkoła branżowa?
Uczeń charakteryzuje różne typy szkół ponadpodstawowych
45 min.
9. Jak wybrać szkołę?
Uczeń nazywa ważne dla niego/niej cechy przyszłej szkoły i poznaje techniki, które mogą ułatwić podejmowanie decyzji
45 min.
10. Marzenia z terminem ważności. Jeden zawód przez całe życie?
Uczeń:
• planuje swoją przyszłość i poprawnie formułuje cele
• formułuje realistyczne cele na przyszłość i planuje kroki do ich osiągnięcia.
45 min.
Ewaluacja realizacji programu doradztwa
Po zrealizowaniu programu doradztwa zawodowego w danym roku szkolnym zostanie sporządzone sprawozdanie w formie pisemnej, uwzględniające działania wykonywane
w ramach programu doradztwa zawodowego w klasach 7 i 8 oraz wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego.
Bibliografia i netografia
• Przykładowy program realizacji zajęć z zakresu doradztwa zawodowego w klasie 7 autorstwa Beaty Grzelak wydanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji Al. Jerozolimskie 28 00-478 Warszawa 2017 r.
• Szkoła, praca, przyszłość. Scenariusze zajęć z zakresu doradztwa zawodowego dla klas
7 i 8 szkoły podstawowej wydanych przez doradców „Mapy Karier”
• Bartosz B., Poradnik metodyczny dla nauczycieli, pedagogów i doradców zawodowych, http://static.scholaris.pl/mainfile/105/017/rozpoznawanie_predyspozycji_66991.pdf
• www.ore.edu.pl
• www.cdzdm.pl
• www.mapakarier.pl
Opracowanie: Justyna Haładaj